Wszystko o szczoteczkach do zębów

Co pacjent powinien wiedzieć o szczoteczkach do zębów

Szczoteczka do zębów to najbardziej rozpowszechniony, zaakceptowany i uniwersalny przyrząd do oczyszczania zębów, a dokładniej do usuwania płytki bakteryjnej. Została uznana przez amerykański Instytut Technologii w Massachusetts za najważniejszy wynalazek XXI wieku, bez którego w dzisiejszych czasach nie można się obejść. Pokonała miedzy innymi samochód, komputer osobisty oraz telefon komórkowy.

Na początku należy wspomnieć, że nie istnieje pojęcie szczoteczki idealnej (kształt, wielkość, uchwyt), gdyż cała sztuka leży w indywidualnym jej dobraniu oraz właściwym posługiwaniu się nią. Omawiając szczoteczkę do zębów zacznijmy od jej anatomii. Tradycyjna (manualna) szczoteczka do zębów zbudowana jest z główki i rączki, połączonych ze sobą ruchomo tzn. rączka powinna być w pobliżu główki elastyczna. Obie te części muszą się znajdować w tej samej płaszczyźnie. W główce umieszczone są włókna czyszczące, które powinny być zaokrąglone i wykonane z tworzywa sztucznego. Na szczęście minęły już czasy chałupniczej produkcji wykorzystującej naturalne, ostro zakończone i twarde włosie np. szczecinę świńską czy włosie końskie będące idealnym podłożem do osadzania się i bytowania na nim bakterii. W główce mogą także występować włókna polerujące, nadające powierzchni zębów gładkość i połysk.

Ze względu na średnicę włosia szczoteczki istnieje następujący podział:

szczoteczka twarda: 0,25-0,30mm,

szczoteczka średnio-twarda: 0,20-0,25mm,

szczoteczka miękka: 0,18-0,20mm,

szczoteczka do implantów: 0,08-0,012mm.

Jeszcze nie tak dawno osobom dorosłym ze zdrowym przyzębiem zalecało się używanie szczoteczek twardych. Coraz częściej mamy jednak do czynienia ze zjawiskiem nadhigienizacji. Osoby z nadhigienizają, są to osoby, które ze zbyt dużą siłą, zbyt często (więcej niż 3 razy dziennie) i często szczoteczkami z twardego włosia, czyszczą swoje zęby doprowadzając do powstawania recesji dziąseł i odsłonięcia szyjek zębowych. Dlatego też obecnie zalecane są szczoteczki średnio-twarde.

W szczególnych przypadkach zalecane są także szczoteczki miękkie np. :

w przypadku zaostrzenia zapalenia przyzębia, szczególnie przebiegającego z bolesnością, krwawieniem, zwiększeniem ruchomości zębów,

w zdiagnozowanym wrzodziejącym zapaleniu dziąseł lub przyzębia,

stosowanie przez pacjenta jednej z metod szczotkowania- metody Bassa.

Inny podział szczoteczek to taki uwzględniający budowę części pracującej, czyli główki szczoteczki. I tutaj wyróżniamy:

jednopęczkowa, wyglądająca jak jeden, gruby pęczek włosia, służąca do czyszczenia zębów z aparatami ortodontycznymi, obnażonych przestrzeni pomiędzy korzeniami zębów trzonowych (tzw. furkacje), do czyszczenia zębów 8-ych (mądrości), mostów protetycznych, koron na implantach i innych miejsc trudno dostępnych do czyszczenia tradycyjną szczoteczką,
międzyzębowa, kształtem przypominająca wycior do czyszczenia butelek, stosowana do czyszczenia przestrzeni międzyzębowych z odsłoniętymi korzeniami,
szczoteczka wielopęczkowa (kilka rzędów pęczków na szerokość i długość).

Odpowiednia długość główki szczoteczki (powinna obejmować co najwyżej trzy sąsiadujące zęby),

dla dorosłych - 23 do 30 mm
dla dzieci – 7,5 do 11 mm;

Odpowiednia długość rękojeści,

dla dorosłych – 15 do 17 cm
dla dzieci – 11 do 13 cm;

Decydując się na wybór szczoteczki powinno się brać pod uwagę kilka aspektów, a mianowicie:

stan dziąseł,
ustawienie zębów w łuku zębowym,
stan zdrowia jamy ustnej,
motywację i zręczność pacjenta

SZCZOTECZKI ELEKTRYCZNE

W porównaniu z manualnymi są łatwiejsze w użyciu, przez wzgląd na fakt, że używanie ich nie wymaga specjalnej techniki szczotkowania. Czyszczenie powierzchni zębów następuje poprzez powolne jej przesuwanie wzdłuż łuku zębowego. Dodatkowo stosowanie tego rodzaju szczoteczki jest mniej traumatyzujące dla dziąseł poprzez to, że siła nacisku na nie jest równa 1/3 siły wywieranej przez szczoteczkę manualną. Główka takiej szczoteczki wykonuje 4.000-20.000 obrotów/minutę i łączy w sobie trzy rodzaje ruchów rotacyjne, pulsacyjne i oscylacyjne co pozwala na jeszcze dokładniejsze oczyszczenie zębów z płytki bakteryjnej.
Dodatkowymi atutami tych szczoteczek może być to, że posiadają często sygnał dźwiękowy pozwalający zachować właściwy czas szczotkowania.
Zalecane są one szczególnie osobom upośledzonym fizycznie lub umysłowo, którzy mają duży problem z umiejętnym posługiwaniem się szczoteczką manualną, ale także osobom zdrowym mającym z tym kłopot. Do osobnej grupy pacjentów należą ci posiadający stałe aparaty ortodontyczne, którym zalecane jest również korzystanie z tego rodzaju szczoteczek.

SZCZOTECZKI SONICZNE (EMITUJĄCE FALE DŹWIĘKOWE)

Cechują się dużą skutecznością w usuwaniu płytki bakteryjnej. Opierają się na wykorzystaniu fal dźwiękowych w połączeniu z szybkimi ruchami obrotowymi główki szczoteczki (31 000 razy na minutę). Fale dźwiękowe niszczą ściany bakterii oraz wymuszają ruch wody w odległości 2-3 mm od główki szczoteczki co przekłada się na lepsze doczyszczenie przestrzeni międzyzębowej. Dodatkowym atutem jest sygnał dźwiękowy, informujący co 30 sekund o konieczności rozpoczęcia oczyszczania kolejnego kwadrantu uzębienia. Polecana jest osobom z aparatami ortodontycznymi, implantami, koronami i mostami.

Zapamiętaj! Szczoteczkę do zębów należy wymieniać co 2-3 miesiące

Mamy nadzieję, że rozwialiśmy niektóre z wątpliwości Państwa dotyczące doboru szczoteczki. Na wizycie kontrolnej w Centrum Stomatologicznym „AsDent” podpowiemy państwu jaka szczoteczka będzie najodpowiedniejsza dla Państwa potrzeb.

Zespół „AsDent”