Paradontoza

W tym artykule chcielibyśmy przybliżyć państwu problematykę chorób przyzębia, które pacjenci pospolicie nazywają paradontozą.

Trochę anatomi

W skład przyzębia wchodzą takie struktury jak: cement korzeniowy ( czyli tkanka pokrywająca korzenie zębów), ozębna (tkanka zlokalizowana pomiędzy korzeniem zęba a kością szczęk), kość wyrostka zębodołowego szczęk i okostna (czyli tkanka pokrywająca kość). Prawidłowy obraz zęba i przyzębia obrazuje poniższy diagram.

Co to jest właściwie paradontoza?

Paradontoza to choroba tych struktur, które otaczają ząb . Choroby przyzębia dzielą się na:

• zapalnia dziąseł  - wtedy gdy choroba dotyczy tylko dziąseł i nie schodzi na niżej położone struktury przyzębia
• zapalenia przyzębia – wtedy  gdy choroba obejmuje dziąsła oraz schodzi na tkanki przyzębia znajdujące się pod dziąsłem, czyli ozębną i kość wyrostka zębodołowego szczęki i żuchwy.

Jakie są objawy paradontozy?

Choroba przyzębia rozwija się podstępnie, gdyż nie sprawia większych dolegliwości. Pierwszymi objawami są objawy zapalenia dziąsła, czyli jego obrzęk, zaczerwienienie oraz krwawienie podczas szczotkowania zębów. Czasami występuje uczucie drętwienia i mrowienia dziąseł. Występuje kamień nazębny oraz nieprzyjemny zapach z ust. Są to jednak objawy na tyle mało dokuczliwe, że często są bagatelizowane przez pacjenta. A szkoda, bo mogą stanowić sygnał rozpoczynającej się choroby całego przyzębia, a wykrywane na tym etapie są zazwyczaj całkowicie wyleczalne. W sytuacji,  gdy choroba zaczyna niszczyć ozębną i kość wyrostka zębodołowego szczęki i żuchwy pojawiają się tzw. czarne trójkąty związane z zanikaniem brodawek dziąsłowych znajdujących się pomiędzy zębami, obnażanie się korzeni zębów, powstawanie kieszonek przyzębnych, które w czasie badania pacjenta wykrywa lekarz dentysta,  nadwrażliwość zębów na różne bodźce np. ciepło i zimno oraz pojawia się ruchomość i przemieszczanie się zębów. Objawem zaawansowanej paradontozy jest samoistna utrata zębów.

Kogo dotyczą choroby przyzębia?

Istnieje kilka typów chorób przyzębia. U niektórych pacjentów choroba może występować we wczesnym okresie życia i przebiegać bardziej drastycznie, gdy występują genetycznie uwarunkowane defekty odporności lub budowy struktur przyzębia. Wówczas choroba pojawia się już w okresie uzębienia mlecznego albo w okresie okołopokwitaniowym lub też u osób między 20 a 30 rokiem życia. Na szczęście te wcześnie występujące postacie zapaleń przyzębia dotyczą tylko niewielkiego odsetka pacjentów (do 5 %). Pozostałe 95% zapaleń przyzębia dotyczy osób powyżej 30 r. ż. Nie mniej jednak mówi się, że 85%-95% wszystkich dorosłych może być dotkniętymi zapaleniem dziąseł lub zapaleniem przyzębia. U dzieci poza sporadycznie występującymi zapaleniami przyzębia, spotyka się najczęściej stany zapalne dziąseł.

Jakie są przyczyny paradontozy?

Podstawową przyczyną są bakterie, czyli zaniedbania higieny jamy ustnej. Ponadto choroba przyzębia wiąże się istotnie ze zmniejszoną odpornością organizmu na te bakterie. Zatem paradontoza rozwija się w wyniku namnażania się bakterii w przyzębiu i upośledzenia ich niszczenia przez układ immunologiczny pacjenta. Istnieją ponadto czynniki ryzyka rozwoju chorób przyzębia do których należą:

• wiek - im człowiek starszy tym ryzyko jest większe,
• płeć - choroba częściej dotyka mężczyzn,
• status społeczny - częściej na choroby przyzębia cierpią uboższe warstwy społeczeństwa,
• czynnik genetyczny - który wpływa na odpowiedź immunologiczną oraz budowę struktur przyzębia,
• palenie papierosów - zaburzają odpowiedź immunologiczną,
• stres - zaburzenia odporności, palenie papierosów, gorsza higiena,
• choroby ogólne organizmu tj. cukrzyca; osteoporoza; choroby przebiegające z zaburzeniami immunologicznymi tj. HIV, białaczki, neutropenia; choroby tkanki łącznej np. toczeń rumieniowaty,
• czynniki miejscowe tj. oddychanie przez usta, wady zgryzu, zaburzenia wydzielania śliny.

Czy paradontoza może mieć wpływ na rozwój innych chorób?

Okazuje się, że ma i to duży. Dowiedziono, że u pacjentów z chorobą przyzębia wzrasta ryzyko zachorowania na takie schorzenia jak: miażdżyca naczyń krwionośnych, zawał serca, udar mózgu, choroby wzroku, choroby układu oddechowego, zapalenia stawów, może wpływać niekorzystnie na przebieg innych schorzeń systemowych np. cukrzycy, wywoływać przedwczesny poród i  niską masa urodzeniową dziecka. Zatem nie można bagatelizować paradontozy!!!

Czy paradontozę można wyleczyć?

Jak już wspomniano stany zapalne dziąseł są najczęściej patologiami odwracalnymi, czyli po usunięciu kamienia nazębnego i przeprowadzeniu dokładnego instruktażu higieny jamy ustnej, pacjent powraca do zdrowia. Z zapaleniem przyzębia jest inaczej. Po wdrożeniu odpowiedniej terapii, instruktażu higieny, po zmotywowaniu pacjenta do regularnych wizyt kontrolnych udaje się nam zatrzymać postęp choroby, natomiast zazwyczaj nie jesteśmy w stanie odwrócić destrukcyjnych efektów postępu choroby. Dlatego tak ważne jest regularne, najlepiej raz na pół roku, odwiedzanie dentysty, celem badania i usuwania kamienia nazębnego (tzw. skalingu)

Kilka słów o leczeniu?

Na pierwszej wizycie przeprowadza się pomiar kieszonek przyzębnych oraz instruktaż higieny jamy ustnej. Dokładnie omawiamy z pacjentem metodę szczotkowania, dobieramy indywidualnie do potrzeb każdego pacjenta przybory do higieny, pasty i płukanki do jamy ustnej. Jest to niezwykle istotne, ponieważ bez aktywnej pomocy pacjenta nie można osiągnąć sukcesu w walce z paradontozą. Na kolejnych wizytach w znieczuleniu miejscowym dokładnie czyścimy kieszonki przyzębne z kamienia nazębnego (tzw. kiretaż). Do tego zabiegu używamy mikroskopu stomatologicznego, dzięki czemu możliwe jest uzyskanie w bardzo dużym stopniu uwolnienie uzębienia z kamienia nazębnego, co wywołuje efekt gojenia przyzębia i spłycanie się kieszonek przyzębnych.  Przez następne miesiące kontrolujemy efekty naszego leczenia oraz poziom higieny jamy ustnej pacjenta. W przypadku braku gojenia przyzębia przystępujemy do chirurgicznej fazy leczenia choroby wykonując tzw. kiretaże otwarte, zabiegi płatowe. W odpowiednich sytuacjach mamy możliwość regeneracji ( odtworzenia ) struktur przyzębia wszczepiając tzw. materiały kościozastępcze.  

Chcielibyśmy jednak podkreślić jeszcze raz: na ostateczny sukces w walce z paradontozą 40% zależy od lekarza, 60% od pacjenta poprzez jego należytą higienę jamy ustnej oraz regularne zgłaszanie się na wizyty kontrolne.

Inne zabiegi periochirurgiczne

W naszej klinice oprócz leczenia chorób przyzębia, wykonujemy również zabiegi korygujące morfologię przyzębia tj. plastyka recesji dziąsłowych, poszerzenie strefy dziąsła związanego, pogłębianie przedsionka jamy ustnej, podcinanie wędzidełek warg i języka czy też chirurgiczne wydłużanie korony zęba . Oto przykłady niektórych zabiegów.

Mamy nadzieję, że rozwialiśmy niektóre z Państwa wątpliwości dotyczące problematyki paradontozy. Jeśli mimo to macie Państwo pytania dotyczące tej kwestii, zapraszamy na wizytę konsultacyjną do naszej kliniki.

Zespół "AsDent"