Endodoncja

Jakie są objawy chorób miazgi?

Zęby ze stanem zapalnym miazgi lub zgorzelą mogą być przyczyną tępego lub ostrego bólu, może występować długotrwała nadwrażliwość na ciepło i zimno, bolesność zęba przy dotyku i żuciu, przebarwienie zęba, powiększenie i wrażliwość węzłów chłonnych oraz obrzęk i bolesność przyległych do zęba tkanek. Czasem zdarza się też, że objawy nie występują, a o toczącym się procesie chorobowym miazgi zęba pacjent dowiaduje się po badaniu stomatologicznym lub po wykonaniu zdjęcia rtg.

W jaki sposób leczenie kanałowe ratuje zęba?

Stomatolog usuwa zakażoną lub zapalnie zmienioną miazgę, ostrożnie czyści i poszerza środek kanału, dezynfekuje go przy pomocy specjalnych środków i w końcu szczelnie wypełnia kanał odpowiednim materiałem. Po wypełnieniu kanałów ząb zamyka się materiałem kompozytowym (plomba) lub odbudowuje protetycznie (korona porcelanowa), aby przywrócić ząb do pełnej funkcjonalności.

Czy będę odczuwać ból w trakcie lub po zabiegu?

Wszystkie zabiegi endodontyczne wykonywane są w znieczuleniu miejscowym zatem leczenie jest całkowicie bezbolesne. Natomiast bezpośrednio po zabiegu i przez kilka kolejnych dni ząb może być bardziej wrażliwy podczas gryzienia nim. Dolegliwości można złagodzić ogólnodostępnymi środkami przeciwbólowymi. Nasi lekarze dokładnie przekażą Państwu co stosować.

Dlaczego mikroskop?

W naszej klinice wszystkie etapy leczenia kanałowego przeprowadzamy w mikroskopie zabiegowym. Aby bliżej to Państwu wyjaśnić posłużę się przykładem. Gwiazdy na niebie można oglądać "gołym okiem", ale czy wszystko jesteśmy w stanie dostrzec? Oczywiście, że nie. Dużo więcej zaobserwujecie Państwo korzystając z lunety. Dlatego właśnie pracujemy w mikroskopie. Jesteśmy wówczas w stanie zobrazować wszystkie mikroskopijnych rozmiarów struktury anatomiczne zęba. Dzięki mikroskopowi mamy możliwość odnajdywania ujść często bardzo wąskich kanałów, kanały dodatkowe, które są często spotykane w zębach, możemy zajrzeć w głąb kanału. Widać wówczas np. w którą stronę zagina się kanał, jaki ma kształt. Okazuje się, że przekroje kanałów często nie są okrągłe tylko eliptyczne, ósemkowe lub o innych bardzo różnych kształtach np. litery C. Czy zatem okrągłym w przekroju narzędziem kanałowym jesteśmy w stanie dobrze oczyścić cały ten skomplikowany system kanałowy? Odpowiedź jest oczywista - nie. Zatem, aby dobrze coś zrobić trzeba to najpierw dobrze widzieć. Ponadto w czasie leczenia kanałowego tak jak przy każdym zabiegu medycznym mogą nastąpić komplikacje.

Przyczynami niepowodzeń mogą być:

• kanały nieprzeleczone na całej swej długości,
• wąskie lub zakrzywione kanały,
• dodatkowe kanały, które nie były znalezione pierwotnie,
• rozgałęzienia kanału głównego czyli kanały boczne i delta korzeniowa.
• złamane narzędzia endodontyczne, które uniemożliwiają oczyszczenie kanału,
• perforacje komory lub korzenia zęba.

Użycie mikroskopu stomatologicznego znacznie zwiększa prawdopodobieństwo wyeliminowania błędów jakie lekarz może popełnić w trakcie leczenia kanałowego, dzięki czemu pierwotne leczenie endodontyczne kończy się najczęściej sukcesem.

Etapy leczenia kanałowego

Leczenie kanałowe z użyciem mikroskopu często może być wykonane na jednej wizycie. Bardziej skomplikowane przypadki wymagają rozłożenia leczenia na dwie lub więcej wizyt.

1. Leczenie kanałowe przeprowadza się zawsze w znieczuleniu miejscowym i jest ono wówczas bezbolesne. Warunkiem powodzenia leczenia jest również praca bez dostępu śliny, w której znajduje się ogromna ilość bakterii. Do leczenia zatem zawsze stosujemy specjalną gumę zwaną koferdamem. Koferdam zabezpiecza pacjenta ponadto przed przedostaniem się środków dezynfekcyjnych do jamy ustnej oraz aspiracją narzędzi do przełyku i tchawicy.

2. Lekarz otwiera ząb, odnajduje ujścia kanałów. Aby leczenie zakończyło się sukcesem wszystkie kanały muszą być odnalezione i starannie przeleczone, czyli oczyszczone. Lekarz usuwa zakażoną lub zapalnie zmienioną miazgę najpierw narzędziami ręcznymi, a potem rotacyjnymi (niklowo-tytanowymi). Na każdym etapie oczyszczania stosowany jest endometr, czyli elektroniczne urządzenie pokazujące na jakiej długości kanału znajduję się narzędzie. Dodatkowo w czasie pracy stosowane jest obfite płukanie środkami chemicznymi, które pozwalają wypłukać resztki substancji organicznej z kanałów oraz dezynfekują je.

3. Po mechaniczno-chemicznym opracowaniu kanałów, dentysta wypełnia je biokompatybilnym materiałem zwanym gutaperką. W naszym gabinecie stosowany jest system wypełniania kanałów rozgrzaną gutaperką, pozwalający również na wypełnienie wszelkiego rodzaju odgałęzień i bocznych kanałów. Po wypełnieniu kanałów zakładany jest do zęba opatrunek do czasu ostatecznej odbudowy.

4. Aby przywrócić pełną funkcjonalność zęba po zakończeniu leczenia kanałowego, musi on być odbudowany materiałem kompozytowym. Gdy ząb jest w znacznym stopniu zniszczony przez próchnicę bądź uraz mechaniczny, należy wykonać koronę protetyczną.

Czy mój ząb będzie potrzebował specjalnej opieki lub dodatkowych zabiegów w trakcie i po leczeniu kanałowym?

Nie powinno się gryźć ani przeżuwać twardych rzeczy po stronie, która jest leczona endodontycznie, do czasu kiedy korona zęba będzie odbudowana. Nie odbudowany ząb jest podatny na pęknięcia i powinien być odbudowany możliwie jak najszybciej. Poza tym ząb leczony kanałowo trzeba pielęgnować tak samo jak pozostałe zęby, czyli stosować odpowiednią higienę jamy ustnej poprzez codzienne szczotkowanie, nitkowanie przestrzeni międzyzębowych, regularne przeglądy i profesjonalne czyszczenie. Większość zębów leczonych endodontycznie i prawidłowo odbudowanych przetrwa tak długo jak zęby naturalne. W niewielu przypadkach ząb który był leczony kanałowo nie goi się albo ból postępuje. Czasem, ból lub ponowne zakażenie zęba może nastąpić po miesiącach a nawet latach po udanym leczeniu. W takich przypadkach rewizja leczenia, czyli powtórne leczenie kanałowe może uratować ząb.

Czy każdy ząb może być leczony kanałowo?

Większość zębów może być leczona endodontycznie. Czasami ząb nie może być uratowany ze względu na brak dostępu do kanałów, pęknięcie korzenia ,duży zanik kości wokół korzenia który uniemożliwia utrzymanie zęba lub gdy nie ma możliwości szczelnej odbudowy korony. Bardzo duży postęp technologiczny w endodoncji min. mikroskop stomatologiczny, nowe generacje narzędzi oraz nowoczesne materiały dają możliwość ratowania zębów które jeszcze kilka lat temu byłyby usunięte.

W jakich przypadkach ząb leczony kanałowo wymaga powtórnego przeleczenia?

Zdarza się, że ząb leczony endodontycznie 20-30 lat temu wymaga powtórnego leczenia. Brak dostatecznej wiedzy na temat endodoncji, brak odpowiednich narzędzi i sprzętu powodowały, że zęby nie były dostatecznie dobrze leczone. Bakterie, które namnażają się wówczas w zębie mogą spowodować ostre bądź przewlekłe stany zapalne tkanek wokół zęba, które kwalifikują go do powtórnego leczenia kanałowego. Ból jaki się pojawia w ostrym stanie zapalnym szybko zmusza pacjenta do szukania pomocy u lekarza dentysty. W przewlekłym stanie zapalnym jedynym uchwytnym objawem toczącej się patologii jest ubytek kości pod nieprawidłowo leczonym zębem, który może dostrzec lekarz na podstawie zdjęcia rentgenowskiego. Centrum Stomatologiczne „AsDent” wyposażone jest w najwyższej jakości sprzęt do cyfrowej diagnostyki rentgenowskiej. Jeśli zatem nasi lekarze, w czasie badania stomatologicznego, dostrzegą potrzebę powtórnego leczenia któregoś z Państwa zębów, na pewno zostaniecie Państwo o tym fakcie poinformowani.

Lepiej leczyć zęba, czy może usunąć go?

Ratowanie własnych zębów jest najlepszym rozwiązaniem, gdyż żadne uzupełnienie protetyczne nie jest w stanie zastąpić naturalnego zęba. Jest to również dużo tańszy sposób leczenia niż usunięcie zęba, a potem jego uzupełnienie za pomocą implantu czy mostu protetycznego. Leczenie kanałowe ma wysoki wskaźnik powodzenia i wiele zębów przeleczonych endodontycznie służy pacjentom przez długie lata. Niestety, są sytuacje kiedy ząb nie może być uratowany i konieczna jest jego ekstrakcja. Najlepszym rozwiązaniem w tym przypadku jest zastąpienie go implantem.
 

Co w sytuacji gdy leczenie kanałowe jest nieskuteczne?

Czasami dochodzi do stanu zapalnego dużego obszaru kości wokół zęba. Jeśli standardowe leczenie kanałowe okaże się nie w pełni skuteczne, wdraża się procedury mikrochirurgiczne tj.:

• resekcja wierzchołka korzenia zęba - usunięcie wierzchołka korzenia zęba wraz z ogniskiem zapalnym w tkance kostnej, 
• amputacja korzenia - usunięcie korzenia zęba z pozostawieniem pozostałych korzeni lub korzenia oraz korony zęba), 
• hemisekcja zęba -  usunięcie korzenia wraz z przyległą koroną zęba.
• Pomimo tego, że ząb jest w pewnym sensie "okaleczony", to przy prawidłowym jego zaopatrzeniu może funkcjonować jeszcze w jamie ustnej pacjenta przez wiele lat.

Kilka słów o kosztach

Prawidłowe leczenie kanałowe, nie jest zabiegiem tanim, ponieważ wymaga nie tylko specjalistycznego i nowoczesnego wyposażenia gabinetu, ale również wymaga ponadprzeciętnych umiejętności lekarza.

Co składa się na wysokie koszty specjalistycznego leczenia kanałowego:

• konieczność wyposażenia gabinetu w specjalistyczny sprzęt, narzędzia i materiały,
• specjalistyczne umiejętności, sprawność, doświadczenie i cierpliwość lekarza,
• duża ilość czasu poświęconego dla jednego pacjenta. Leczenie kanałowe zęba trzonowego trwa przeciętnie 90-120 minut, a zdarza się, że w przypadkach bardziej skomplikowanych, leczenie wymaga kilku wizyt,
• ciągłego doskonalenia umiejętności i wiedzy lekarza: sympozja, zjazdy, kongresy, specjalistyczne kursy doskonalące to niezbędne uzupełnienie naszej codziennej pracy w gabinecie... weekendy, które moglibyśmy spędzić na ciepłej plaży lub górskich wędrówkach, poświęcamy na zgłębianie tajników endodoncji, siedząc w zaciemnionych, klimatyzowanych salach wykładowych, oddalonych od naszych domów o setki kilometrów... poświęcamy na to nasz wolny czas i niemałe nakłady finansowe...

Nasze przykłady

Wszystkie poniższe przykłady leczenia kanałowego pochodzą z naszej codziennej praktyki dentystycznej. Publikowane zdjęcia zostały zaczerpnięte za zgodą naszych pacjentów.

Mamy nadzieję, że artykułem tym rozwialiśmy większość z Państwa wątpliwości na temat leczenia endodontycznego. Jeśli macie jednak Państwo wciąż jakieś nurtujące Was pytania dotyczące tej tematyki, zapraszamy na wizytę konsultacyjną, na której postaramy się na nie odpowiedzieć.

Zespół „AsDent”